เครื่องปรุงญี่ปุ่น เสน่ห์รสชาติแห่งแดนอาทิตย์อุทัย

เมื่อพูดถึงอาหารญี่ปุ่น ไม่ว่าจะเป็นซูชิ ซาชิมิ ราเมน หรือข้าวหน้าต่าง ๆ สิ่งที่ทำให้รสชาติของเมนูเหล่านี้โดดเด่นจนเป็นเอกลักษณ์ก็คือ “เครื่องปรุงญี่ปุ่น” ซึ่งไม่ได้มีแค่ซอสถั่วเหลืองที่เราคุ้นเคยเท่านั้น แต่ยังมีเครื่องปรุงหลากหลายชนิดที่ช่วยเพิ่มรสชาติและกลิ่นหอมอันเป็นเอกลักษณ์ของอาหารญี่ปุ่น บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับที่มา และแนะนำเครื่องปรุงญี่ปุ่นพื้นฐานยอดนิยมที่ใช้ในเมนูต่าง ๆ เพื่อให้ได้รสชาติแบบต้นตำรับกัน
ประวัติและที่มาของเครื่องปรุงญี่ปุ่น
เครื่องปรุงญี่ปุ่นมีประวัติศาสตร์ยาวนานนับพันปี เกิดจากการผสมผสานระหว่างภูมิปัญญาท้องถิ่นและวัตถุดิบธรรมชาติที่หาได้ในประเทศญี่ปุ่น เช่น ถั่วเหลือง สาหร่าย ปลาตากแห้ง และข้าวหมัก หลายชนิดถูกพัฒนามาจากกระบวนการหมักดอง (Fermentation) ซึ่งเป็นเทคนิคที่ทำให้เกิดรส “อูมามิ (旨味)” หรือรสชาติที่ให้ความกลมกล่อมตามแบบฉบับญี่ปุ่น และกลายเป็นพื้นฐานของอาหารญี่ปุ่นมาจนถึงปัจจุบัน
เครื่องปรุงญี่ปุ่นยอดนิยมที่ให้รสชาติแบบต้นตำรับ
โชยุ (Shoyu)
ซอสถั่วเหลืองที่ได้จากการหมักถั่วเหลืองและข้าวสาลี นิยมใช้เกือบทุกเมนูของอาหารญี่ปุ่น สามารถนำมาเป็นน้ำจิ้มซูชิ ปรุงน้ำซุป หรือผัดผัก ซึ่งเป็นหนึ่งเครื่องปรุงที่ขาดไม่ได้สำหรับเมนูอาหารญี่ปุ่นหรือในครัวญี่ปุ่น โดยโชยุจะมีกลิ่นหอมที่เป็นเอกลักษณ์ มีรสชาติที่เข้มข้นกว่าซีอิ๋วขาวทั่วไป โดยโชยุจะมีให้เลือกมีหลายแบบ เช่น
- Koikuchi Shoyu (สีเข้ม) – โชยุแบบดั้งเดิม นิยมใช้ทั่วไปในเมนูอาหารญี่ปุ่น สามารถนำมาจิ้มและปรุงอาหารได้ มีรสชาติเข้มข้นและมีกลิ่นหอม
- Usukuchi Shoyu (สีอ่อน) – จะมีสีอ่อนกว่าโชยุแบบดั้งเดิม มีรสชาติที่เค็มกว่าเล็กน้อย เหมาะกับอาหารที่ต้องการคงสีสันของอาหารไว้ เช่น ปรุงน้ำซุป หรือราเมน
มิโซะ (Miso)
มิโซะ คือ เต้าเจี้ยวญี่ปุ่นที่ถือเป็นหัวใจของหลายเมนูญี่ปุ่น ผลิตจากถั่วเหลือง ข้าว หรือข้าวบาร์เลย์ ผ่านการหมักจนเกิดเป็นมิโซะที่มีหลายแบบและหลายสี ซึ่งแต่ละสีจะมีรสชาติที่ต่างกันตามส่วนผสมที่ใช้หมัก เช่น
- Shiro Miso (มิโซะขาว) – มีรสชาติหวานเล็กน้อยและมีความเข้มข้นน้อย โดยมิโซะชิโระจะใช้ระยะเวลาในการหมักที่สั้นจึงได้รสชาติที่อ่อน เหมาะกับการมาทำซุปมิโซะ ใส่น้ำสลัด เป็นต้น
- Aka Miso (มิโซะแดง) – มีรสชาติเข้มและมีความเค็ม มีสีที่เข้มกว่า ซึ่งอะกะมิโซะจะใช้ระยะเวลาในการหมักและใช้ปริมาณถั่วเหลืองที่มากกว่ามิโซะชิโระ ซึ่งอะกะมิโซะจะสามารถกลบรสชาติของวัตถุดิบที่มีรสชาติเบากว่าได้ ดังนั้นจะเหมาะกับนำมาใช้กับสตู และอาหารรสเข้มข้นอื่น ๆ ที่สามารถคงรสชาติดั้งเดิมไว้ได้
มิริน (Mirin)
มิริน ถือเป็นเครื่องปรุงญี่ปุ่นประเภทเหล้าที่มีรสหวาน มีแอลกอฮอล์ต่ำ ให้รสหวานละมุนและกลิ่นหอมของกลิ่นเหล้าอ่อน ๆ ใช้ปรุงรสได้หลากหลายเมนูและช่วยทำให้เนื้อสัตว์นุ่มขึ้น นิยมใช้ในซอสเทอริยากิ ซอสคาบายากิ และน้ำซุป จะช่วยทำให้อาหารมีรสชาติกลมกล่อมมากขึ้น
ดาชิ (Dashi)
ดาชิ ถือเป็นสิ่งสำคัญที่ขาดไม่ได้สำหรับน้ำซุปของอาหารญี่ปุ่น เป็นการต้มน้ำสต๊อกจากสาหร่ายคอมบุหรือจากปลาแห้งคัตสึโอะ หรือสามารถต้มทั้งสองอย่างเพื่อให้รสชาติเข้มข้นและกลมกล่อมมากขึ้น ใช้สำหรับการเตรียมน้ำซุป ที่ให้ความสะดวกพร้อมใช้สำหรับปรุงอาหารญี่ปุ่น
ซอสและเครื่องปรุงรสญี่ปุ่นอื่น ๆ
- ซอสยากินิคุ : เป็นซอสที่ขาดไม่ได้สำหรับเมนูเนื้อย่างหรือยากินิกุญี่ปุ่น ช่วยเพิ่มรสชาติให้กับเนื้อย่าง
- ซอสทงคัตสึและซอสเทอริยากิ : ซอสเข้มข้นรสหวานเค็ม นิยมใช้กับของทอด เช่น หมูทอดทงคัตสึ
- วาซาบิ (Wasabi) : วาซาบิสดหรือแบบผง มีรสเผ็ดร้อนเฉพาะตัว นิยมทานคู่กับซูชิและซาชิมิ
เคล็ดลับการใช้เครื่องปรุงญี่ปุ่นให้ได้รสชาติแบบต้นตำรับ

1. เลือกใช้ชนิดที่เหมาะกับเมนู – เช่น มิโซะแดงให้รสเข้มข้น เหมาะกับซุปในฤดูหนาว ส่วนมิโซะขาวรสอ่อน เหมาะกับซุปผักหรือซอสหมักปลา
2. ใช้ในปริมาณที่พอดี – เครื่องปรุงญี่ปุ่นส่วนใหญ่มีรสเค็มและเข้มข้น จึงควรปรุงอย่างระมัดระวัง
3. เก็บรักษาอย่างถูกวิธี – เก็บในภาชนะปิดสนิทและวางในที่เย็น หรือแช่เย็นหลังเปิดใช้ เพื่อคงรสชาติและกลิ่นหอม
4. ผสมผสานกับวัตถุดิบสดใหม่ – อาหารญี่ปุ่นให้ความสำคัญกับคุณภาพวัตถุดิบ การใช้ผัก, ปลา หรือเนื้อสดคู่กับเครื่องปรุงที่ดี จะช่วยยกระดับรสชาติให้ดีขึ้นไปอีก
ปัจจุบัน เครื่องปรุงญี่ปุ่นไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในประเทศญี่ปุ่นเท่านั้น แต่ได้รับความนิยมไปทั่วโลก เพราะสามารถนำไปประยุกต์ใช้กับอาหารหลากหลายสัญชาติ เช่น ใช้มิโซะทำซอสสลัดแบบฟิวชัน ใช้โชยุในหมูอบสไตล์ตะวันตก หรือใช้วาซาบิเป็นส่วนผสมในมายองเนสสำหรับเบอร์เกอร์ ทำให้รสชาติอาหารมีเอกลักษณ์และแตกต่าง เครื่องปรุงเหล่านี้สามารถสร้างความกลมกล่อมให้กับทุกจานอาหาร ไม่ว่าจะทำเมนูญี่ปุ่นแท้ ๆ หรือเมนูฟิวชัน การมีเครื่องปรุงญี่ปุ่นติดครัวไว้ ย่อมทำให้ทุกมื้อพิเศษและน่าจดจำ หากคุณกำลังสนใจเครื่องปรุงญี่ปุ่นสามารถดูรายละเอียดเพิ่มได้ ที่นี่
ต้องการสั่งซื้อสินค้าเครื่องปรุงญี่ปุ่น คลิกที่นี่
อ่านบทความอื่น ๆ เพิ่มเติม
- ของทานเล่น สร้างความอร่อยในทุกช่วงเวลา อิ่มอร่อยได้แบบไม่มีเบื่อ
- หอยเชลล์ฮอกไกโด Hokkaido Scallop: สุดยอดวัตถุดิบระดับพรีเมียมจากทะเลญี่ปุ่น
- ถอดรหัสสำหรับสายเนื้อ กับ “เนื้อวากิว (Wagyu)” คืออะไร มีกี่สายพันธุ์และมีกี่เกรด ?
อ้างอิง